PARS PRIMA

HUJUS PERSUASIONIS,

In qua excluduntur quatuor universales causae totius ignorantiae humanae, habens quatuor distinctiones. In prima sunt quatuor capitula. In primo data totius persuasionis intentione reprobantur illae quatuor causae universali sermone.

CAPITULUM I

Definition of wisdom

Sapientiae perfecta consideratio consistit in duobus, videlicet, ut videatur quid ad eam requiritur, quatenus optime sciatur; deinde quomodo ad omnia comparetur, ut per eam modis congruis dirigantur. Nam per lumen sapientiae ordinatur Ecclesia Dei. Respublica fidelium disponitur, infidelium conversio procuratur; et illi, qui in malitia obstinati sunt, valent per virtutem sapientiae reprimi, ut melius a finibus Ecclesiae longius pellantur quam per effusionem sanguinis Christiani. Omnia vero quae indigent regimine sapientiae ad haec quatuor reducuntur; nec pluribus potest comparari. De hac igitur sapientia tam relate quam absolute scienda nunc, secundum tenorem epistolae, quicquid possim circa persuasionem ad praesens Vestrae Beatitudini praesentare conabor. Quoniam autem illa, de quibus agitur, sunt grandia et insolita, gratiam et favorem humanae fragilitatis requirunt. Nam secundum Philosophum septimo Metaphysicae, ea quae sunt maximae cognitionis secundum se, sunt minimae apprehensionis quoad nos. Involuta enim veritas in alto latet et in profundo posita est, ut dicit Seneca septimo de beneficiis, et quarto Naturalium. Et Marcus Tullius in Hortensio dicit, quod omnis noster intellectus multis obstruitur difficultatibus, quoniam ipse se habet ad manifestissimum in sua natura, sicut oculus noctuae et vespertilionis ad lucem solis, ut Philosophus dicit secundo Metaphysicae, et velut surdus a nativitate ad delectationem harmonicam, sicut undecimo Metaphysicae dicit Avicenna.

PARS SECUNDA

HUJUS PERSUASIONIS

CAPITULUM I

Theology the mistress science

Relegatis igitur quatuor causis totius ignorantiae humanae generalibus, volo in hac secunda distinctione unam sapientiam esse perfectam ostendere, et hanc in sacris literis contineri; de cujus radicibus omnis veritas eruitur. Dico igitur, quod est una scientia dominatrix aliarum, ut theologia, cui reliquae penitus sunt necessariae, et sine quibus ad effectum pervenire non potest; virtutem in suum jus vindicat, ad cujus nutum et imperium caeterae jacent; una tamen est sapientia perfecta, quae in sacra scriptura totaliter continetur per jus canonicum et philosophiam explicanda, et expositio veritatis divinae per illas scientias habetur. Nam ipsa cum eis velut in palmam explicatur, et tamen totam sapientiam in pugnum colligit per seipsum. Quoniam ab uno Deo data est tota sapientia et uni mundo, et propter unum finem. Quapropter haec sapientia ex sua triplici comparatione unitatem sortietur. Caeterum via salutis una licet gradus multi; sed sapientia est via in salutem. Omnis enim consideratio hominis, quae non est salutaris, est plena caecitate, et ad finalem inferni deducit caliginem; propter quod multi sapientes famosi damnati sunt, quia veram sapientiam non habuerunt, sed apparentem et falsam, unde se aestimantes sapientes stulti facti sunt secundum scripturam. Augustinus loquens de sacra scriptura dicit libro secundo de doctrina Christiana, ‘si verum est, hic invenitur; si contrarium, damnatur.’ Et vult quod ubicunque invenerit Christianus, Domini sui intelligat veritatem esse. Veritas Jesu Christi est sapientia sacrae scripturae. Ergo non alibi veritas est, nisi quae in illa continetur scientia.

PARS QUARTA

HUJUS PERSUASIONIS

In qua ostenditur potestas mathematicae in scientiis, et rebus, et occupationibus hujus mundi.

DISTINCTIO PRIMA, HABENS CAPITULA TRIA

CAPITULUM I

The key to the greater sciences is mathematic

Manifestato quod multae praeclarae radices sapientiae dependent ex potestate linguarum, per quas est introitus in sapientiam Latinorum, nunc volo revolvere fundamenta ejus dem sapientiae penes scientias magnas, in quibus est specialis potestas respectu caeterarum scientiarum et rerum hujus mundi. Et sunt quatuor scientiae magnae, sine quibus caeterae scientiae sciri non possunt, nec rerum notitia haberi: quibus scitis, potest quilibet gloriose proficere in sapientiae potestate sine difficultate et labore, non solum in scientiis humanis, sed divina. Et cujuslibet istarum tangetur virtus non solum propter sapientiam absolute, sed respectu caeterorum praedictorum. Et harum scientiarum porta et clavis est mathematica, quam sancti a principio mundi invenerunt, ut ostendam, et quae semper fuit in usu omnium sanctorum et sapientum prae omnibus aliis scientiis. Cujus negligentia jam per triginta vel quadraginta annos destruxit totum studium Latinorum. Quoniam qui ignorat eam non potest scire caeteras scientias nec res hujus mundi, ut probabo. Et, quod pejus est, homines eam ignorantes non percipiunt suam ignorantiam, et ideo remedium non quaerunt. Ac per contrarium hujus scientiae notitia praeparat animum et elevat ad omnium certificatam cognitionem, ut si radices sapientiae datas circa illam cognoscat, et eas radices recte applicet ad caeterarum scientiarum et rerum cognitiones, tunc omnia sequentia poterit scire sine errore et sine dubitatione, ac de facili et potenter.