Autonome functies en emoties worden beide gestuurd door het limbische systeem; een groep kernen in de voorhersenen die voor het eerst als zodanig beschreven zijn door Papez in 1937. Ondanks jarenlang fundamenteel wetenschappelijk onderzoek rijzen nog steeds vele vragen over de bouw en functies van het limbische systeem, met inline waar het de rol van dit systeem betreft bij emotionele stoornissen zoals angst en depressie. Fundamenteel neurobiologisch onderzoek van cardiovasculaire autonome sturing biedt de mogelijkheid inzicht le verkrijgen in de bouw van limbische neuronale circuits. In deze publicatie wordt een overzicht gegeven van de vorderingen op dit gebied. De bouw van de limbische cardiovasculaire circuits zal worden beschreven aan de hand van resultaten verkregen met verschillende - moderne - neurobiologische technieken. Ook het effect van typische en atypische antipsychotica in deze circuits zal warden gepresenteerd.

A survey of the history of psychopharmacotherapy is presented.

In Antiquity some psycho-active plant extracts were already known . Since the rise of chemistry in early nineteenth century, sedative drugs were synthesized first. Since the fifties of this century the four groups of psychotherapeutic drugs proper, anxiolytics, hypnotics, antipsychotics and antidepressants have been discovered.

Astute clinical or preclinical observation and the understanding of coincidences, serendipity, has been the basis of these discoveries. Since the prototypes were discovered, no real breakthroughs have been achieved.

This article reviews the results of an exploratory study on the relationship between the ratings of bradykinesia, obtained by the Schedule for the Assessment of Drug-Induced Movement Disorders (SADIMoD), and the performances on writing and drawing tasks. The pen movements made during these tasks were recorded by means of an electronic digitizing tablet, a special electronic pen and a personal computer. This study was aimed at finding objective parameters for the severity of (antipsychotic-induced) bradykinesia. The results show that the writing tablet device is appropriate at finding movement variables that are related to the clinical ratings for bradykinesia: high scores for bradykinesia involved slowing on a number of duration measures during the execution of the writing and drawing tasks. We were also able to measure (postural) tremor by means of the writing tablet. However, an accelerometer seems to be more appropriate in this respect.

In de afgelopen zes jaar is veel onderzoek verficht naar de effecten van antipsychotica op de regionale c-fos-expressie in de hersenen. Deze benadering biedt in een dierexperimentele proefopzet de mogelijkheid op cellulair niveau de effecten van psychofarmaca te bestuderen. Het fos-gen behoort tot de groep ‘immediate early genes’. Dit zijn genen die de transcriptie van andere, vaak onbekende genen reguleren. Een aantal aspecten van dit mechanisme wordt in deze bijdrage beschreven. Het onderzoek naar de effecten van antipsychotica op c-fos-expressie wordt samengevat en de betekenis voor de classificatie van antipsychotica benadrukt. Het blijkt dat deze farmaca effectief zijn in zowel de (meso)limbische gebieden (als nucleus accumbens, septum en amygdala) als ook in de basale ganglia. De relatieve effecten, wat betreft de c-fos-reactie, van de atypische antipsychotica (als clozapine en risperidon) zijn hoger in de limbische structuren, vergeleken met de effecten van de typische (als haloperidol). De potentie van de c-fos-methodiek voor verdere ontwikkelingen in dit gebied wordt aangegeven.

After a description of the harmful effects of psychotropic drugs as well as of the moments of vulnerability to any teratogenic effect, this paper reviews prospective, retrospective and epidemiological studies of the teratogenic effects of anticonvulsants (phenytoin, valproic acid, carbamazepine and barbiturates), lithium, anti-psychotics, benzodiazepines and anti-depressive agents. It is found that the results of these studies are not unequivocal. Only lithium and valproic acid are shown to be teratogenic. In cases where malformations of the fetus are observed, the treatment often consisted in a combination of various psychotropic drugs.

The review is completed with data on the psychopharmacological problems during delivery and their side-effects on the newborn.