A lead figurine from Toprakhisar Höyük: magico-ritual objects in the Syro-Anatolian Middle Bronze Age

Abstract

This article examines supra-regional trends in magico-ritual objects through a mould-made lead figurine in the form of a foundation peg found in a disturbed Early Bronze IVB to Middle Bronze I transitional deposit at Toprakhisar Höyük (Altınözü, Hatay). The stylised object is interpreted as a bull standing atop a peg, pointing to the adoption of hybrid Syro-Anatolian and Mesopotamian technological, iconographic and apotropaic values. It is suggested the object is ritual paraphernalia, likely in relation to the cult of the Storm God, used in a foundation ritual. Together with this peculiar metal product, the presence of other magico-ritual objects that point to northern Mesopotamian connections at the small hinterland site of Toprakhisar Höyük, on the outskirts of the Amuq valley, is considered to be a possible material reflection of new groups in the region, including Hurrians and Amorites, which contributed to the unity and regionality of the cults and rituals of Syro-Anatolian communities of the Middle Bronze Age.

Özet

Bu makalede, Toprakhisar Höyük’te (Hatay, Altınözü) Erken Tunç IVB- Orta Tunç I geçiş dönemine tarihlenen, tahrip olmuş bir tabakada bulunan kalıp işi adak çivisi formundaki bir kurşun figürün üzerinden, kült nesnelerinde görülen bölgelerarası ortak üslupların gelişimi üzerinde durulmaktadır. Çivi üzerinde, ayakta duran bir boğanın tasvir edildiği şeklinde yorumlanan kalıp işi kurşun figürün, teknolojik, ikonografik ve koruyucu özellikleri bağlamında Suriye-Anadolu ve Mezopotamya etkili melez bir ürün olarak değerlendirilmiş ve Fırtına Tanrısı'na adanan bir kült nesnesi olabileceği vurgulanmıştır. Bu özel metal işçiliği ürünüyle birlikte Amik Ovası'nın yüksek kırsalında, Toprakhisar Höyük’te tespit edilen ritüel kimliğe sahip diğer nesneler de Kuzey Mezopotamya ilişkilerine işaret etmektedir. Bu verilerin Hurriler ve Amoritleri de içeren göçmen toplulukların maddi kalıntıları olma olasılığı değerlendirilerek, Suriye-Anadolu topluluklarının kült ve ritüeller bağlamında gelişen ortak üsluplarına ve bölgesel farklıklarına işaret ettiği vurgulanmıştır.