Hostname: page-component-669899f699-tzmfd Total loading time: 0 Render date: 2025-04-25T09:35:34.197Z Has data issue: false hasContentIssue false
  • English
  • Français

Aquinas on God's Relation to the World

Published online by Cambridge University Press:  01 January 2024

Matthew R. McWhorter
Matthew R. McWhorter*
Affiliation:
Ave Maria University–Theology
*
5050 Ave Maria Blvd., Ave Maria, FL 34142, USA. [email protected]
Get access Rights & Permissions [Opens in a new window]

Abstract

Aquinas’ denial that God has a real relation with the world results in the difficulty of understanding how God creates, knows, wills, and loves the world without entering into a real relation with the world. Because of this perplexity, the contemporary philosopher William Lane Craig argues that Aquinas’ doctrine is ‘extraordinarily implausible.’ After reviewing Aquinas’ teaching in the Summa theologiae, I consider Craig's criticism and then attempt to defend Aquinas’ teaching. In this defense, I consider Aquinas’ teaching as heir to Aristotle, Lombard, and Augustine. I also look at Aquinas’ teaching in relation to his discussions of the divine immutability, knowledge, will, and love.

Keywords

AquinasGodTheologyCreationRelation
Type
Original Articles
Information
New Blackfriars , Volume 94 , Issue 1049 , January 2013 , pp. 3 - 19
Copyright
Copyright © 2012 The Author. New Blackfriars © 2012 The Dominican Council

Access options

Get access to the full version of this content by using one of the access options below. (Log in options will check for institutional or personal access. Content may require purchase if you do not have access.)

Article purchase

Temporarily unavailable

References

1 Aquino, Thomae de, Summa theologiae, 5 vols. (Ottawa: Instituti Studiorum Medievalium Ottaviensis, 1941)Google Scholar. For an English translation, see: Aquinas, Thomas, Summa Theologica, 5 vols., trans. Fathers of the English Dominican Province (New York: Benziger Bros., 1948)Google Scholar.

2 Craig, William Lane, ‘Timelessness, Creation, and God's Real Relation to the World’, Laval théologique et philosophique 56, no. 1 (2000), pp. 93–112CrossRefGoogle Scholar.

3 ‘Sicut enim creatio passive accepta attribuitur creaturae, ita creatio active accepta attribuitur Creatori.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.45 a.3 ob 1.

4 ‘Sed creatio active accepta non est aliquid in Creatore, quia si sic, sequeretur quod in Deo esset aliquid temporale.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.45 a.3 ob 1.

5 For further investigation into Aquinas’ doctrine of the word ‘creation’ taken in its passive sense, see: Wilhelmsen, Frederick D., ‘Creation as a Relation in Saint Thomas Aquinas’, The Modern Schoolman 56 (1979), pp. 107–133CrossRefGoogle Scholar.

6 ‘Ergo creatio passive accepta non est aliquid in creatura.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.45 a.3 ob 1.

7 ‘creatio active significata significat actionem divinam, quae est eius essentia cum relatione ad creaturam.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.45 a.3 ad 1.

8 ‘relatio in Deo ad creaturam non est realis, sed secundum rationem tantum.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.45 a.3 ad 1.

9 ‘utrum in Deo sint aliquae relationes reales’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.28 a.1.

10 ‘Ea vero quae dicuntur ad aliquid, significant secundum propriam rationem solum respectum ad aliud.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.28 a.1.

11 ‘Qui quidem respectus aliquando est in ipsa natura rerum; utpote quando aliquae res secundum suam naturam ad invicem ordinatae sunt, et invicem inclinationem habent.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.28 a.1.

12 ‘Et huiusmodi relationes oportet esse reales.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.28 a.1.

13 ‘Aliquando vero respectus significatus per ea quae dicuntur ad aliquid, est tantum in ipsa apprehensione rationis conferentis unum alteri, et tunc est relatio rationis tantum; sicut cum comparat ratio hominem animali, ut speciem ad genus.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.28 a.1.

14 ‘relatio quae importatur per hoc nomen idem, est relatio rationis tantum, si accipiatur simpliciter idem; quia huiusmodi relatio non potest consistere nisi in quodam ordine quem ratio adinvenit alicuius ad seipsum, secundum aliquas eius duas considerationes.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.28 a.1 ad 2.

15 ‘Considered actively, creation designates the action of God, which is His essence, with a relation to the creature, a relation not real, of course, but logical.’ Anderson, James F., The Cause of Being: The Philosophy of Creation in St. Thomas (London: B. Herder, 1952), p. 38Google Scholar.

16 ‘creatio potest sumi active et passive. Si sumatur active, sic designat Dei actionem, quae est eius essentia, cum relatione ad creaturam; quae non est realis relatio, sed secundum rationem tantum.’ Thomae Aquinatis, De potentia, q.3 a.3, in Quaestiones disputatae II, ed. P. Bazzi, M. Calcaterra, T. S. Centi, E. Odetto, and P. M. Pession (Roma: Marietti, 1953). For an English translation, see: Aquinas, , On the Power of God, trans. The English Dominican Fathers (Eugene, OR: Wipf and Stock, 2004)Google Scholar.

17 ‘Relatio vero creaturae ad Deum est relatio realis … .’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.45 a.3 ad 1.

18 Craig, ‘God's Real Relation’, p. 94.

19 Craig, ‘God's Real Relation’, p. 97.

20 Craig, ‘God's Real Relation’, p. 98.

21 Craig, ‘God's Real Relation’, p. 99.

22 Craig, ‘God's Real Relation’, p. 109.

23 Craig, ‘God's Real Relation’, p. 110.

24 Craig, ‘God's Real Relation’, pp. 100–101.

25 Craig, ‘God's Real Relation’, pp. 95–98.

26 Craig, ‘God's Real Relation’, p. 95.

27 Craig, ‘God's Real Relation’, p. 98.

28 Craig, ‘God's Real Relation’, p. 99.

29 Craig, ‘God's Real Relation’, p. 105.

30 Craig, ‘God's Real Relation’, p. 104.

31 Craig, ‘God's Real Relation’, p. 102.

32 Craig, ‘God's Real Relation’, p. 107.

33 Craig, ‘God's Real Relation’, p. 107.

34 Craig, ‘God's Real Relation’, p. 109.

35 Craig, ‘God's Real Relation’, p. 110.

36 Craig, ‘God's Real Relation’, p. 111.

37 ‘hoc tertio modo aliquid dicitur relative ex eo solum, quod aliquid refertur ad ipsum; sicut patet, quod sensibile et scibile vel intelligibile dicuntur relative, quia alia referuntur ad illa.’ Thomae Aquinatis, In metaphysicam Aristotelis commentaria, Liber V, Lectio XVII, §1026, ed. M. R. Cathala (Torino, Italy: Marietti, 1926). For an English translation, see: Aquinas, Thomas, Commentary on Aristotle's Metaphysics, trans. Rowan, John P. (Notre Dame, IN: Dumb Ox Books, 1995)Google Scholar.

38 ‘Et propter hoc non ipsamet referuntur ad alia, sed alia ad ipsa.’ Thomae Aquinatis, In metaphysicam, Liber V, Lectio XVII, §1027.

39 ‘Comparatur igitur Deus ad alia entia sicut scibile ad scientiam nostram … . Scibile autem licet ad scientiam relative dicatur, tamen relatio secundum rem in scibili non est, sed in scientia tantum … .’ Thomae Aquinatis, Liber de veritate catholicae fidei contra errores infidelium seu summa contra gentiles, 3 vols., II, Cap. XII, §914, edited by Ceslai Pera (Rome: Marietti, 1961). For an English translation, see: Aquinas, Thomas, Summa contra gentiles, Book Two: Creation, trans. Anderson, James F. (Notre Dame, IN: University of Notre Dame Press, 1975)Google Scholar.

40 ‘in omnibus quae secundum respectum ad invicem referuntur, quorum unum ab altero dependet, et non e converso, in eo quod ab altero dependet, relatio realiter invenitur, in altero vero secundum rationem tantum; sicut patet in scientia et scibili, ut dicit Philosophus [in V Metaph., text 20]. Creatura autem secundum nomen refertur ad creatorem. Dependet autem creatura a creatore, et non e converso. Unde oportet quod relatio qua creatura ad creatorem refertur, sit realis; sed in Deo est relatio secundum rationem tantum. Et hoc expresse dicit Magister in I Sent. distinct. 30.’ Thomae Aquinatis, De potentia, q.3 a.3.

41 See: Petrus Lombardus, Sententiarum libri quatuor, I, Distinctio XXX, in Patrologiae cursus completus, series latina, tomus 192, ed. J. P. Migne (Paris: J. P. Migne, 1855), 602–603. For an English translation, see: Lombard, Peter, The Sentences: Book 1, The Mystery of the Trinity, Distinction XXX, trans. Giulio Silano (Toronto: Pontifical Institute of Mediaeval Studies, 2007), pp. 162–165Google Scholar.

42 ‘Quid ergo temporaliter dici incipit Deus quod antea non dicebatur, manifestum est relative dici; non tamen accidens Dei, quod aliquid ei acciderit, sed plane secundum accidens ejus ad quod dici aliquid Deus incipit relative.’ Lombardus Sententiarum (Migne PL 192.603).

43 ‘Aug., in l.5 de Trin., c. 13, ait: Creator relative dicitur ad creaturam, sicut Dominus ad servum.’ Lombardus Sententiarum (Migne PL 192.602).

44 ‘Ex his aperte ostenditur quod quaedam de Deo temporaliter dicuntur relative ad creaturas sine mutatione deitatis, sed non sine mutatione creaturae; et ita accidens est in creatura, non in Creatore; et appellatio qua creatura dicitur relative, ad Creatorem relativa est, et relationem notat quae est in ipsa creatura. Appellatio vero illa qua Creator relative dicitur ad creaturam, relativa quidem est, sed nullam notat relationem quae fit in Creatore.’ Lombardus Sententiarum (Migne PL 192.603).

45 ‘secundum theologos et philosophos verum est communiter, quod relationes quibus Deus ad creaturam refertur, non sunt in Deo secundum rem, sed secundum rationem tantum … .’ Aquinatis, Thomae, Scriptum super libros sententiarum, I, d.30 q.1 a.3, ed. Mandonnet, R. P. (Paris: P. Lethielleux, Editoris, 1929)Google Scholar.

46 ‘Non enim in eo esse possent sicut accidentia in subiecto: cum in ipso nullum sit accidens … . Nec etiam possent esse ipsa Dei substantia. Cum enim relativa sint ‘quae secundum suum esse ad aliud quodammodo se habent,’ ut Philosophus dicit in Praedicamentis, oporteret quod Dei substantia hoc ipsum quod est ad aliud diceretur.’ Thomae Aquinatis, Summa contra gentiles, II, Cap. XII, §913.

47 ‘Oporteret igitur quod Dei substantia ab alio extrinseco esset dependens. Et sic non esset per seipsum «necesse‐esse» … Non sunt igitur huiusmodi relationes secundum rem in Deo.’ Thomae Aquinatis, Summa contra gentiles, II, Cap. XII, §913.

48 ‘Relationes autem quaedam de novo dicuntur de Deo: sicut quod est Dominus aut gubernator huius rei quae de novo incipit esse.’ Thomae Aquinatis, Summa contra gentiles, II, Cap. XII, §916.

49 ‘Si igitur praedicaretur aliqua relatio realiter in Deo existens, sequeretur quod aliquid Deo de novo adveniret, et sic quod mutaretur vel per se vel per accidens.’ Thomae Aquinatis, Summa contra gentiles, II, Cap. XII, §916.

50 ‘attribuantur solum secundum intelligentiae modum … .’ Thomae Aquinatis, Summa contra gentiles, II, Cap. XIII et XIV, §919.

51 ‘Nec tamen intellectus est falsus. Ex hoc enim ipso quod intellectus noster intelligit relationes divinorum effectuum terminari in ipsum Deum, aliqua praedicat relative de ipso … .’ Thomae Aquinatis, Summa contra gentiles, II, Cap. XIII et XIV, §920.

52 ‘Patet etiam ex his quod divinae simplicitati non derogat si multae relationes de ipso dicuntur … .’ Thomae Aquinatis, Summa contra gentiles, II, Cap. XIII et XIV, §921.

53 See: Herbert McCabe, God Matters: Contemporary Christian Insights (New York: Continuum, 2005), 45.

54 Craig, ‘God's Real Relation’, p. 108.

55 ‘Utrum Deus cognoscat alia a se.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.14 a.5.

56 ‘necesse est Deum cognoscere alia a se.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.14 a.5.

57 ‘Unde cum virtus divina se extendat ad alia, eo quod ipsa est prima causa effectiva omnium entium … necesse est quod Deus alia a se cognoscat. – Et hoc etiam evidentius fit, si adiungatur quod ipsum esse causae agentis primae, scilicet Dei, est eius intelligere.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.14 a.5.

58 ‘cum Deus sit causa rerum per suam scientiam … intantum se extendit scientia Dei, inquantum se extendit eius causalitas.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.14 a.11.

59 ‘Manifestum est autem quod per actum perfectum cognosci possunt actus imperfecti non solum in communi, sed etiam propria cognitione.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.14 a.6.

60 ‘Unde, cum virtus activa Dei se extendat non solum ad formas … sed etiam usque ad materiam … necesse est quod scientia Dei usque ad singularia se extendat, quae per materiam individuantur.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.14 a.11.

61 ‘Sic igitur cum essentia Dei habeat in se quidquid perfectionis habet essentia cuiuscumque rei alterius, et adhuc amplius, Deus in seipso potest omnia propria cognitione cognoscere.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.14 a.6.

62 ‘Deus non solum cognoscit res esse in seipso; sed per id quod in seipso continet res, cognoscit eas in propria natura; et tanto perfectius, quanto perfectius est unumquodque in ipso.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.14 a.6 ad 1.

63 ‘Utrum in angelis sit cognitio matutina et vespertina’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.58 a.6.

64 ‘cognitio ipsius primordialis esse rerum dicitur cognitio matutina; et haec est secundum quod res sunt in Verbo. Cognitio autem ipsius esse rei creatae secundum quod in propria natura consistit, dicitur cognitio vespertina … .’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.58 a.6.

65 ‘Utrum una sit cognitio matutina et vespertina’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.58 a.7.

66 ‘cognitio vespertina in angelis dicatur secundum quod cognoscunt esse rerum quod habent res in propria natura.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.58 a.7.

67 ‘Quod quidem per duplex medium cognoscunt, scilicet per species innatas, et per rationes rerum in Verbo existentes.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.58 a.7.

68 ‘Non enim, vivendo Verbum, cognoscunt solum illud esse rerum quod habent in Verbo, sed illud esse quod habent in propria natura; sicut Deus per hoc quod videt se, cognoscit esse rerum quod habent in propria natura.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.58 a.7.

69 ‘Deus per intellectum suum causat res, cum suum esse sit suum intelligere. Unde necesse est quod sua scientia sit causa rerum, secundum quod habet voluntatem coniunctam.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.14 a.8.

70 ‘obiectum divinae voluntatis est bonitas sua, quae est eius essentia.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.19 a.1 ad 3.

71 ‘sicut intelligere divinum est unum, quia multa non videt nisi in uno; ita velle divinum est unum et simplex, quia multa non vult nisi per unum, quod est bonitas sua.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.19 a.2 ad 4.

72 ‘Sic igitur vult et se esse, et alia. Sed se ut finem, alia vero ut ad finem … .’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.19 a.2.

73 ‘Deus omnia existentia amat.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.20 a.2.

74 ‘intantum habeat aliquid esse, aut quodcumque bonum, inquantum est volitum a Deo. Cuilibet igitur existenti Deus vult aliquod bonum. Unde cum amare nil aliud sit quam velle bonum alicui, manifestum est quod Deus omnia quae sunt, amat.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.20 a.2.

75 ‘amor Dei est infundens et creans bonitatem in rebus.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.20 a.2.

76 ‘per hoc quod ab aeterno in Deo fuerunt, ab aeterno Deus cognovit res in propriis naturis, et eadem ratione amavit.’ Thomae de Aquino, Summa theologiae, Ia q.20 a.2 ad 2.

77 Craig, ‘God's Real Relation’, p. 108.