Twee Nederlandse volkenrechtsschrijvers uit de 19e eeuw

Extract

Toen ik, nu al weer heel veel jaren geleden, mijn oratie te Rotterdam hield, meende ik te kunnen vaststellen: “Het vaderland van een Grotius en een Bijnkershoek heeft in de 19e eeuw geen enkele volkenrechtsschrijver van betekenis meer aan te wijzen. Het in het Engels geschreven en op Engelse leest geschoeide “Manual of International Law” van onze toenmalige gezant in China, Jan Helenus Ferguson, is het enige algemeen volkenrechtelijk werk uit die tijd.” Het speurwerk, dai de verdienstelijke vroegere archivaris van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, Mej. Jurriaanse, bij het onderzoek naar het ontstaan van de Commissie voor de Di-plomatieke examens verrichtte, bracht haar op het spoor van een volkenrechtsboek uit 1837, dat mij onbekend was (ook van Eysinga vermeldt het niet in zijn “Geschiedenis van de Nederlandse wetenschap van het volkenrecht). Het betrof een in dat jaar versehenen werk van de Leidse hoogleraar Mr. Hendrik Cock. De volledige titel luidt: “Natuur- Staats- en Volkenregt, als Handboek voor Hunne Koninklijke Hoogheden Willem Alexander Paul Frederik Lodewijk, Erfprins van Oranje en Willem Alexander Frederik Constantijn Nicolaas Michaël, Prins der Neder-landen”. Het is als Handschrift gedrukt en, naar in de tot de beide Prinsen gerichte voorrede (met de merkwaardige aanhef: “Koninklijke Vorsten en Heeren”) wordt medegedeeld, “geenszins tot openbare uitgave bestemd, maar eeniglijk als handschrift gedrukt om aan de leden van het Koninklijk Huis en in het bijzonder Uwe Koninklijke Hoogheden (wier leermeester Prof. Cock was geweest) te worden aangeboden”. De Bibliotheek van het Vredespaleis bezit er een. biizonder fraai gebonden, exemplaar van.