Hostname: page-component-cd9895bd7-gbm5v Total loading time: 0 Render date: 2024-12-24T16:05:35.815Z Has data issue: false hasContentIssue false
  • English
  • Français

Germans in Wroclaw: “Ethnic minority” versus hybrid identity. Historical context and urban milieu

Published online by Cambridge University Press:  20 November 2018

Robert Pyrah
Robert Pyrah*
Affiliation:
Wolfson College and Faculty of History and Faculty of Medieval and Modern Languages, University of Oxford, UK
*
∗Email: [email protected]
Get access Rights & Permissions [Opens in a new window]

Abstract

After 1945, German Breslau was transformed into Ur-Polish Wroclaw at Stalin's behest. Most of the remaining prewar population was expelled, and a stable population of a few hundred with German ethnic background is estimated to have lived in the city since then. This paper is based on qualitative analysis of 30 oral history interviews from among the self-defined German minority. It pays close attention to historical context, urban milieu, and salient narratives of identity as shaping forces, which include the suppression of German culture under Communism, prevalent intermarriage between Germans and Poles, and the city's qualified reinvention as “multicultural” after Polish independence in 1989. Together with the group's relatively small numbers, these narratives play out in their hybrid approach to ethnicity, often invoking blended cultural practices or the ambiguous geographical status of the Silesian region, to avoid choosing between “national” antipodes of “German” and “Polish.” The results follow Rogers Brubaker's insight into ethnicity as an essentializing category used to construct groups where individual self-perception may differ; and the concept of “national indifference,” previously applied to rural populations. It also suggests we might better approach circumscribed “minority” identities such as these, by seeing them as a form of “sub-culture.”

Keywords

ethnicityidentityGermansPolandWroclawminority
Type
Articles
Information
Nationalities Papers , Volume 45 , Issue 2 , March 2017 , pp. 274 - 291
Copyright
Copyright © 2017 Association for the Study of Nationalities 

Access options

Get access to the full version of this content by using one of the access options below. (Log in options will check for institutional or personal access. Content may require purchase if you do not have access.)

References

References

Applegate, Celia. 1990. A Nation of Provincials: The German Idea of Heimat. Berkeley: University of California Press.Google Scholar
Arndt, Marian Bernard. 2007. “Deutsche katholische Seelsorge.” In Gestern, heute, morgen. 50 Jahre deutsch sozial-kulturelle Gesellschaft in Niederschlesien. Wczoraj, dziś, jutro. 50 lat niemieckiego Towarzystwa kulturalno-społecznego na Dolnym Śląsku, edited by Lipman, Irena, 111–118. Wroclaw: NTKS.Google Scholar
Baldwin, Chris. 2015. “Performance, Culture, Transformations. Przebudzenie (Spirits of Wroclaw).” Accessed November 3, 2015. http://www.chrisbaldwin.eu/flow-quartet-przebudzenie/4590910858.Google Scholar
Berendt, Elzbieta, ed. 2012. Mom jo skarb. Vol. 1. Wroclaw: ARGI.Google Scholar
Berendt, Elzbieta, ed. 2013. Mom jo skarb. Vol. 2. Wroclaw: ARGI.Google Scholar
Berlinska, Danuta. 1990. “Ślązacy jako wspólnota regionalna w świetle badań socjologicznych na Śląsku Opolskim.” Przegląd Zachodni 2: 57–88.Google Scholar
Berlinska, Danuta. 1993. “Mniejszość niemiecka na Śląsku Opolskim w świetle badań socjologicznych.” In Społeczno-gospodarcze i przestrzenne problemy Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego i Śląska Opolskiego, edited by Klasik, A. and Mikołajewicz, Z., 77–87.Google Scholar

Warsaw: PWN.

Berlinska, Danuta. 1998. “Tożsamość Ślązaków w świetle badań socjologicznych.” Przegląd Zachodni 3: 111–132.Google Scholar
Berlinska, Danuta. 1999. Mniejszość niemiecka na Śląsku Opolskim w poszukiwaniu tożsamości. Opole: Stowarzyszenie Instytut Śląski.Google Scholar
Berlinska, Danuta. 2004. “Kwestie tożsamości narodowej i regionalnej na Śląsku Opolskim po II wojnie światowej.” Slask Opolski 1.Google Scholar
Brubaker, Rogers. 2004. Ethnicity without Groups. Cambridge, MA: Harvard University Press.Google Scholar
Brubaker, Rogers, and Cooper, Frederick. 2000. “Beyond Identity.” Theory and Society 29: 1–17.Google Scholar
Chmielewski, Adam, and Zarzycki, Roland. n.d. “Przestrzenia dla Piękna. Finalna aplikacja Wrocławia o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2016.” Accessed January 18, 2015. http://issuu.com/wroclaw2016/docs/aplikacja-final.Google Scholar
Cordell, Carl, ed. 2000. The Politics of Ethnicity in Central Europe. Basingstoke: Macmillan.Google Scholar
Davies, Norman, and Moorhouse, Roger. 2002. Microcosm. Portrait of a Central European City. London: Jonathan Cape.Google Scholar
“Deutsche Sozial-Kulturelle Gesellschaft in Breslau. Über uns.” 2015. Accessed September 26, 2015. http://www.ntkswroclaw.vdg.pl/de/ueber-uns.Google Scholar
“Deutsche Vertretung Polen. Generalkonsulat Breslau. Generalkonsulin und Generalkonsul.” 2015. Accessed September 25, 2015. http://www.polen.diplo.de/Vertretung/polen/de/03-gk-breslau/01-generalkonsulat/0-generalkonsul-und-generalkonsulat.html.Google Scholar
Fleming, Michael. 2002. “The New Minority Rights Regime in Poland: The Experience of the German, Belarussian and Jewish Minorities since 1989.” Nations and Nationalism 8 (4): 531–548.Google Scholar
Kamusella, Tomasz. 1999. “Ethnic Cleansing in Silesia 1950–1989 and the Ennationalizing Policies of Poland and Germany.” Patterns of Prejudice 33: 51–73.Google Scholar
Kamusella, Tomasz. 2007. Silesia and Central European Nationalisms. West Lafayette, IN: Purdue University Press.Google Scholar
Kordas, Jerzy, and Kudłaszyk, Andrzej. 2000. “Niemcy w świetle prasy dolnośląskiej w latach 1945–1947.” In Z polityczno-historycznych badań nad najnowszymi dziejami Dolnego Śląska po II Wojnie Światowej, edited by Lewandówski, Czesław and Rogowska, Barbara, 57–66. Wroclaw: Wydawnictwo Uniwersytetu Wroclawskiego.Google Scholar
Kretschmann, Vasco. 2015. “The Triple Reinvention of Wroclaw in its 20th Century Exhibitions.” Unpublished conference paper. Berlin: Freie Universität.Google Scholar
Kurasz, Irena. 2015. Mniejszość niemiecka na Dolnym Śląsku. Studium socjologiczne. Krakow: Nomos.Google Scholar
Kurcz, Zbigniew. 1993. “Towarzysta mniejszości niemieckiej na Śląsku.” Socjologia 10: 133–158.Google Scholar
Kurcz, Zbigniew. 1994. “Mniejszość niemiecka w Polsce.” In Mniejszość niemiecka w Polsce i Polacy w Niemczech, edited by Kurcz, Zbigniew and Misiaka, Władysława, 9–32. Wroclaw: Wydawnictwo Uniwersytetu Wroclawskiego.Google Scholar
Kurcz, Zbigniew. 1995. Mniejszość niemieka w Polsce. Wroclaw: Wydawnictwo Uniwersytetu Wroclawskiego.Google Scholar
Lewicka, Maria. 2006. “Dwa miasta – dwa mikrokosmosy. Wroclaw i Lwów w pamięci swoich mieszkańców.” In My Wrocławianine. Społeczna przestrzeń miasta, edited by Żuk, Piotr and Pluta, Jacek, 100–133. Wroclaw: Wydawnictwo Dolnoślaskie.Google Scholar
Lewicka, Maria. 2008. “Place Attachment, Place Identity, and Place Memory: Restoring the Forgotten City Past.” Journal of Environmental Psychology 28: 209–231.Google Scholar
Lipman, Irena, and Petrach, Friedrich. 2007. “Der Neuanfang in Breslau.” In Gestern, heute, morgen. 50 Jahre deutshc sozial-kulturelle Gesellschaft in Niederschlesien. Wczoraj, dziś, jutro. 50 lat niemieckiego Towarzystwa kulturalno-społecznego na Dolnym Śląsku, edited by Irena Lipman 87–98. Wroclaw: NTKS.Google Scholar
Łodziński, Slawomir. 2005. Równość i różnica: mniejszości narodowe w porządku demokratycznym w Polsce po 1989 roku. Warsaw: Scholar.Google Scholar
Mach, Zdzisław. 1998. Niechciane Miasta. Migracja i tożsamość społeczna. Kraków: Universitas.Google Scholar
Madajczyk, Piotr. 2000a. Niemcy Polscy 1944–1989. Warsaw: Oficyjna Naukowa.Google Scholar
Madajczyk, Piotr. 2000b. “Polen, die Vertriebenen und die in den Heimatgebieten verbliebenen Deutschen seit den fünfzieger Jahren. Hilfen – Kontakte – Kontroversen.” In Die Bundesrepublik Deutschland und die Vertriebenen. Fünfzig Jahre Eingliederung, Aufbau und Verständigung mit den Staaten des östlichen Europa, Kulturstiftung der Deutschen Vertriebenen,.” In Die Bundesrepublik Deutschland und die Vertriebenen. Fünfzig Jahre Eingliederung, Aufbau und Verständigung mit den Staaten des östlichen Europa, Kulturstiftung der Deutschen Vertriebenen , edited by Dahm, Christoph and Tebarth, Hans-Jakob, 101–117. Bonn: Kulturstiftung der Deutschen Vertriebenen.Google Scholar
“Minderheiten wollen ihren EU-Kommissar haben.” 2014. Heimat Mała Ojczyzna (supplement to Nowa Trybuna Opolska), May 14.Google Scholar
“Oberschlesisches Landesmuseum. Die Situation der deuschen Minderheit in Polen.” 2015. Accessed September 27, 2015. http://www.oberschlesisches-landesmuseum.de/pl/o-nas/o-muzeum/niemiecka-mniejszość.html.Google Scholar
Ociepka, Beata. 1992. Niemcy na Dolnym Śląsku w latach 1945–1970. Wrocław: Wydawnictwo Uniwestytetu Wroclawskiego.Google Scholar
Pabjan, Barbara. Forthcoming. “Pamięć zbiorowa mieszkańców miasta. Studium o badaniach pamięci zbiorowej.” Folia Sociologica 54.Google Scholar
Pyrah, Robert, and Fellerer, Jan. 2015. “Redefining ‘Sub-Culture': A New Lens for Understanding Hybrid Cultural Identities in East-Central Europe with a Case Study From Early 20th Century L'viv-Lwów-Lemberg.” Nations and Nationalism 21 (4): 700–720.Google Scholar
Raport dotyczący sytuacji mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego w Rzeczypospolitej Polskiej. 2015. Accessed October 31, 2016. http://mniejszosci.narodowe.mswia.gov.pl/mne/prawo/ustawa-o-mniejszosciac/raporty-ustawowe/9711,V-Raport-dotyczacy-sytuacji-mniejszosci-narodowych-i-etnicznych-oraz-jezyka-regi.html.Google Scholar
“Ruch autonomii Śląska.” 2015. Accessed September 26, 2015. http://autonomia.pl.Google Scholar
Service, Hugo. 2013. Germans to Poles. Communism, Nationalism and Ethnic Cleansing After the Second World War. Cambridge: Cambridge University Press.Google Scholar
Śmiełkowska, Maria. 1999. Obecności etniczne i narodowe na Śląsku Opolskim: procesy kształtowania tożsamości i relacji międzygrupowych. Opole: Uniwersytet Opolski.Google Scholar
Stauter-Halsted, Keely. 2004. The Nation in the Village. The Genesis of Peasant National Identity in Austrian Poland, 1848–1914. Ithaca, NY: Cornell University Press.Google Scholar
Ther, Philipp, and Siljak, Ana, eds. 2001. Redrawing Nations. Ethnic Cleansing in East-Central Europe, 1944–1948. Lanham, MD: Rowman and Littlefield.Google Scholar
Thum, Gregor. 2011. Uprooted. How Breslau Became Wroclaw during the Century of Expulsions. Translated by Tom Lampert and Allison Brown. Princeton, NJ: Princeton University Press.Google Scholar
“UN Data.” 2015. Accessed September 29, 2015. http://data.un.org.Google Scholar
Urban, Thomas. 1993. Deutsche in Polen. Geschichte und Gegenwart einer Minderheit. Munich: Beck.Google Scholar
Wittek, Monika. 2008. Verband der deutschen sozial-kulturellen Gesellschaften in Polen. Opole: VDG.Google Scholar
Zimmer, Oliver. 2013. Remaking the Rhythms of Life: German Communities in the Age of the Nation-State. Oxford: Oxford University Press.Google Scholar
Żuk, Piotr, and Pluta, Jacek, eds. 2006. My Wrocławianie. Społeczna przestrzeń miasta. Wroclaw: Wydawn. Dolnośląskie.Google Scholar